Προϋποθέσεις ανάπτυξης στον κλάδο της καφεστίασης

Alexandros Rizos

2/22/20251 λεπτά ανάγνωσης

aerial photo of people on bar
aerial photo of people on bar
Προϋποθέσεις ανάπτυξης στον κλάδο της καφεστίασης

Για να αποφασίσει κάποιος επιχειρηματίας να αναπτυχθεί ιδρύοντας δεύτερο ή τρίτο κατάστημα στον κλάδο της ΚΕ, θα πρέπει πρώτα από όλα η υφιστάμενη επιχείρησή του να παρουσιάζει ικανοποιητικά κέρδη και έπειτα να είναι πρόθυμος να αναλάβει ρίσκο. Το ερώτημα το οποίο προκύπτει, είναι πως μπορεί να σιγουρευτεί ο επιχειρηματίας ότι η επιτυχία της επιχείρησής του θα «μεταβιβαστεί» και στην επόμενη.

Η απάντηση δεν είναι εύκολη, γιατί μία επιχείρηση πιθανώς να είναι επιτυχημένη για εντελώς συγκυριακούς και όχι για «θεμελιώδεις» λόγους. Για παράδειγμα, ορισμένοι σημαντικότατοι παράγοντες, όπως είναι η κατάλληλη θέση του καταστήματος, το ικανό προσωπικό, το καλό προϊόν, είναι μεν θετικοί για την επιτυχία μίας επιχείρησης, δεν εγγυώνται όμως την επιτυχημένη περαιτέρω ανάπτυξή της. Ο επιχειρηματίας δεν μπορεί να είναι σίγουρος για την καταλληλότητα της θέσης του επόμενου καταστήματος, ούτε ότι θα βρει εξίσου ικανό προσωπικό, ενώ δίπλα στο νέο κατάστημα μπορεί να ανοίξει ένας ανταγωνιστής με καλύτερο προϊόν, το οποίο μάλιστα να διατίθεται σε χαμηλότερες τιμές, προσελκύοντας περισσότερους πελάτες.

Χρειάζεται λοιπόν να προηγηθεί μία προσεκτική εξέταση για να εντοπιστούν και να αναγνωριστούν τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία της υφιστάμενης επιχείρησης, ώστε να μην συνάγονται εσφαλμένα συμπεράσματα για τους λόγους της επιτυχίας της και έτσι να βεβαιωθεί ο επιχειρηματίας ότι διαθέτει τα ζητούμενα για ανάπτυξη χαρακτηριστικά. Ειδικότερα, το εν λειτουργία κατάστημα θα πρέπει να:

• Λειτουργεί επιτυχώς για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, σίγουρα μεγαλύτερο από ένα ολόκληρο έτος και ιδανικά για περισσότερα των δύο ετών, ώστε όχι μόνο να έχει δώσει σαφή δείγματα σταθερής προτίμησης των καταναλωτών, αλλά και να υπάρχει βεβαιότητα για την αποδοτικότητα του οικονομικού μοντέλου

• Ανταγωνίζεται αποτελεσματικά σε μία περιοχή όπου υπάρχουν ισχυρές επιχειρήσεις και όχι σε μία αγορά που έχει μονοπωλιακά χαρακτηριστικά (π.χ. το μοναδικό ζαχαροπλαστείο στην περιοχή, η μοναδική τζελατέρια στο νησί), ώστε να υπάρχει μία ένδειξη ότι το προϊόν/υπηρεσία διαθέτει κάποια ανώτερα χαρακτηριστικά που προτιμά ο καταναλωτής

• Κατέχει ικανοποιητική, αλλά όχι εξαιρετικά προνομιακή «γεωγραφική» θέση στην αγορά που δραστηριοποιείται, ώστε να αποκλειστεί ότι η επιτυχία της επιχείρησης εδράζεται κυρίως στο προνομιακό «σημείο» πώλησης, ανάλογο του οποίου δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να εξασφαλίσει ο επιχειρηματίας στην επόμενη προσπάθειά του. Για παράδειγμα, ένας επιχειρηματίας που έχει ένα επιτυχημένο ζαχαροπλαστείο το οποίο βρίσκεται ακριβώς έξω από την πύλη ενός πολυσύχναστου μαιευτηρίου. Το δεύτερο κατάστημα δεν θα έχει το πλεονέκτημα το οποίο προκύπτει από την πολύ καλή θέση του πρώτου, εάν ανοίξει στην αγορά της Νέας Σμύρνης ή της Κυψέλης. Μία άλλη εκδοχή της προνομιακής θέσης είναι η περίπτωση των κλειστών αγορών: μία κερδοφόρος τζελατέρια που βρίσκεται μέσα σε εμπορικό κέντρο, πιθανώς να αποτύχει εάν αναπτυχθεί σε αγορές των πόλεων

• Διαθέτει τα προϊόντα της σε παρόμοιες τιμές με εκείνες του ανταγωνισμού και όχι σε σημαντικά χαμηλότερες . Στην αντίθετη περίπτωση, ο επιχειρηματίας κινδυνεύει να αναπτύξει την ψευδαίσθηση ότι η αυξημένη ζήτηση προέρχεται από το ανώτερο προϊόν, αλλά στην πραγματικότητα απλώς η καλύτερη σχέση αξίας/τιμής (φθηνό) να προσελκύει τους καταναλωτές. Μία τέτοια συνθήκη όμως, μπορεί να μην είναι βιώσιμη για το νέο κατάστημα. Για παράδειγμα η επέκταση σε μία αγορά όπου τα ακίνητα έχουν πολύ υψηλά ενοίκια, μπορεί να επιβάλλει αύξηση τιμών λιανικής προκειμένου η επιχείρηση να είναι κερδοφόρος, η αύξηση των τιμών όμως μπορεί συνακόλουθα να οδηγήσει σε μείωση της ζήτησης, η οποία με τη σειρά της θα πλήξει την κερδοφορία, δηλαδή να δημιουργηθεί ένας φαύλος κύκλος από όπου η επιχείρηση δεν θα μπορέσει να ξεφύγει

• Μπορεί να λειτουργεί αποτελεσματικά και αποδοτικά χωρίς την παρουσία του επιχειρηματία, με υπαλλήλους

• Έχει διασφαλίσει τη σταθερότητα και την ποιότητα των προϊόντων, πρακτικά δηλαδή να μπορεί να διαθέτει τα «ίδια» προϊόντα σε όλα τα καταστήματα, όλο το χρόνο

Αφού ο επιχειρηματίας βεβαιωθεί ότι η επιχείρησή του είναι κατάλληλη για ανάπτυξη και παράλληλα έχει εξασφαλίσει τα αναγκαία κεφάλαια, θα πρέπει να καταρτίσει επιχειρηματικό σχέδιο (τουλάχιστον τριετίας – εάν όχι πενταετίας), το οποίο θα πρέπει να είναι κερδοφόρο και να συμπεριλαμβάνει απαρεγκλίτως τους εξής προϋπολογισμούς:

• Προϋπολογισμός επένδυσης. Αναλυτική κατάσταση με το κόστος των μηχανημάτων, του εξοπλισμού, των εργασιών που θα γίνουν, των εξόδων πρώτης εγκατάστασης, κλπ

• Οικονομικός προϋπολογισμός και απαραιτήτως μηνιαίος προϋπολογισμός χρηματοροών, οποίος είναι απαραίτητος προκειμένου να αποφευχθούν, τα πολύ συνηθισμένα σε περιπτώσεις επιχειρήσεων υψηλής εποχικότητας (π.χ. σε νησιά), προβλήματα με τα ρευστά διαθέσιμα

• Μελέτη ευαισθησίας και Αξιολόγηση της επένδυσης. Χρειάζεται να δημιουργηθούν τουλάχιστον τρία σενάρια, ένα αισιόδοξο, το αναμενόμενο, και ένα απαισιόδοξο, τα οποία να καταλήγουν στο οικονομικό αποτέλεσμα. Θα προκύψουν ποσά που θα μπορεί να αξιολογήσει ο επενδυτής. Η μελέτη θα πρέπει να καταλήγει σε μία απλή πρόταση όπως: «στην περίπτωση που επενδύσεις €100 χιλιάδες ευρώ για τη δημιουργία μίας τζελατέριας, τα μερίσματα που θα πάρεις μέσα σε 5 χρόνια, παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί»:

Απαισιόδοξο Σενάριο Αναμενόμενο Σενάριο Αισιόδοξο Σενάριο

Μέρισμα 5 ετών -€20.000 €50.000 €90.000

Έτσι ο επενδυτής θα αντιληφθεί το εύρος των ποσών που αναμένει να κερδίσει (ή να απωλέσει) και να προβληματιστεί για το ρίσκο που αναλαμβάνει

• Εναλλακτικής χρηματοδότησης: Για να σταθμίσει ο επενδυτής το ρίσκο της επένδυσης, θα πρέπει να εξετάσει προηγουμένως εναλλακτικές επενδύσεις για το κεφάλαιο των €100.000 το οποίο διαθέτει. Απαιτείται να εξετάσει όλες τις περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα την αποπληρωμή δανείου (εάν έχει), τη δημιουργία εργαστηρίου ή την ανάπτυξή του στην χονδρική πώληση, κ.λπ

Φύσει αισιόδοξοι, πολλοί επιχειρηματίες λαμβάνουν αποφάσεις οι οποίες συχνά δεν εδράζονται στη λογική, αλλά στην παρόρμηση με δυσάρεστα πολλές φορές αποτελέσματα. Όσοι δεν διαθέτουν τις δεξιότητες που απαιτούνται για την αξιολόγηση της επιχείρησής τους ή/και δεν μπορούν να καταρτίσουν ένα επιχειρηματικό σχέδιο, δεν θα πρέπει να βασιστούν σε αόριστες εκτιμήσεις. Θα πρότεινα λοιπόν να αναζητήσουν τη βοήθεια συμβούλων και ειδικών.